Beş yıl önce başlayan Ergenekon davasıyla Türkiye'de ilkler yaşandı. İlk kez bir genelkurmay başkanı "terör" suçlamasıyla tutuklandı. İlk kez "dokunulamaz denilen" birçok isim gözaltına alındı, tutuklandı
66'sı tutuklu 275 sanığın yargılandığı Ergenekon davasında sona gelindi. 2007'de Ümraniye'de bir gecekonduda el bombalarının bulunmasının ardından başlayan davada kararın bugün açıklanması bekleniyor. Karar öncesi Silivri'de geniş güvenlik önlemleri alındı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 20 Ekim 2008'de ilk duruşması görülen davada bugüne kadar 650 celse yapıldı. İlker Başbuğ, Mehmet Haberal, Doğu Perinçek'in de aralarında bulunduğu 64 sanık hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis isteniyor.
Polis, 12 Haziran 2007'de gecekonduya baskın yaptı. Gecekondunun çatısında ahşap bir sandık içerisinde 27 el bombası bulundu. Gecekondunun sahibi Mehmet Demirtaş, bombaların emekli astsubay Oktay Yıldırım'a ait olduğunu söyledi. Ardından Yıldırım da gözaltına alındı.
Yıldırım'ın emekli Yüzbaşı Muzaffer Tekin ve emekli astsubay Mahmut Öztürk ile irtibatlı olduğu tespit edilince bu iki isim de yakalandı. Bu süreçte operasyonlar 'Ümraniye soruşturması' olarak kayıtlara geçti.
Yaklaşık 13 ay süren soruşturma sürecinin ardından 25 Temmuz 2008 tarihinde Ergenekon davasının iddianamesi, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Toplam 2 bin 455 sayfalık iddianamenin sanıkları arasında emekli Tuğgeneral Veli Küçük, emekli Yüzbaşı Muzaffer Tekin, emekli Yüzbaşı Mehmet Zekeriya Öztürk, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu, Cumhuriyet Gazetesi imtiyaz sahibi ve başyazarı İlhan Selçuk, Sedat Peker ve Sami Hoştan'ın da aralarında bulunduğu 46'sı tutuklu 86 kişinin ismi yer aldı. Sanık sayısının fazla olması ve güvenlik gibi gerekçelerle yargılamanın Silivri Cezaevi içinde mahkeme salonuna dönüştürülen binasında yapılmasına karar verildi. İlk duruşma 20 Ekim 2008 tarihinde yapıldı.
Soruşturma boyunca 1'inci, 2'nci ve 3'üncü olmak üzere üç ayrı iddianame hazırlandı. İkinci Ergenekon davası ile eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ'un yargılandığı internet andıcı davası birleştirildi. Böylece Başbuğ da Ergenekon sanığı oldu. Soruşturma kapsamında 'İrticayla Mücadele Eylem Planı', 'Şile kazıları', 'Danıştay saldırısıyla ilgili fail Alparslan Arslan'a silah temini' başta olmak üzere 23 iddianame Ergenekon davası ile birleştirildi. Ergenekon ile birleştirilen en önemli dosya da Danıştay saldırısı ve Cumhuriyet Gazetesi'ne el bombası atılması olaylarına ilişkin dava oldu.
5 yıldır devam eden davada 31'i gizli tanık olmak üzere toplam 159 tanığın ifadesine başvuruldu. Tanıklar arasında işadamı Mehmet Emin Karamehmet, Ali Avni Balkaner, eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral Hilmi Özkök, emekli Orgeneral Teoman Koman, Balyoz davasından 18 yıl hapis cezasına çarptırılan emekli Orgeneral Ergin Saygun, eski MİT mensubu Mehmet Eymür, Emniyet Genel Müdürlüğü eski İstihbarat Dairesi Başkanı Bülent Orakoğlu, organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı ve Kürşat Yılmaz, gazeteciler Can Dündar, Aslı Aydıntaşbaş, Celal Kazdağlı, Alper Görmüş, Fehmi Koru gibi isimler yer aldı. Sadece tanık dinlenilen duruşma sayısı 120 olarak belirlenirken tanık beyanları ise 10 bin 839 sayfayı buldu.
İLK DAVA 25 TEMMUZ 2008'DE AÇILDI
İlk etapta İstanbul Cumhuriyet Savcıları Zekeriya Öz, Mehmet Ali Pekgüzel ve Nihat Taşkın tarafından hazırlanan ve İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilen iddianame, 25 Temmuz 2008 günü kabul edildi. Emekli Tuğgeneral Veli Küçük, İP Genel Başkanı Doğu Perinçek, eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu, Cumhuriyet Gazetesi imtiyaz sahibi ve başyazarı İlhan Selçuk, Sedat Peker ve Sami Hoştan ile bazı emekli askerler ve İP yöneticilerinin de aralarında bulunduğu 46'sı tutuklu 86 sanık hakkında hazırlanan 2 bin 455 sayfalık iddianamede, Danıştay 2. Dairesi üyesi Mustafa Yücel Özbilgin 'maktul', aynı dairenin 2. Başkanı Mustafa Birden, üyeler Ayla Gönenç, Ayfer Özdemir ve Danıştay tetkik hakimi Ahmet Çobanoğlu da 'mağdurlar' olarak yer aldı.
SANIKLAR 20 EKİM 2008'DE HAKİM KARŞISINA ÇIKTI
Birinci Ergenekon Davası'nın görülmesine Başkan Köksal Şengün, üye hakimler Hasan Hüseyin Özese ve Sedat Sami Haşıloğlu'ndan oluşan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti tarfından Silivri Ceza İnfaz Kurumları Yerleşkesi'nin içinde oluşturulan küçük salonda 20 Ekim 2008 tarihinde başlandı.
İKİNCİ ERGENEKON DAVASIYargılama devam ederken, Beşiktaş 'ta bulunan Özel Yetkili Cumhuriyet Savcılığı 'Ergenekon' soruşturmalarına devam etti. Genişleyen soruşturma için Savcı Zekeriya Öz, Mehmet Ali Pekgüzel ve Nihat Taşkın ile birlikte çalışmaları için Savcılar Ercan Şafak, Fikret Seçen, Mehmet Murat Yönder ve Cihan Kansız da görevlendirildi. Ergenekon soruşturması kapsamında hazırlanan 1909 sayfalık ikinci iddianame, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 25 Mart 2009 tarihinde kabul edildi. Bu iddianameyle, emekli orgeneraller Mehmet Şener Eruygur, Hurşit Tolon, emekli Tuğgeneral Levent Ersöz, gazeteciler Mustafa Balbay, Tuncay Özkan, ATO eski Başkanı CHP Milletvekili Sinan Aygün, eski İstanbul Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürü Adil Serdar Saçan, eski Esenyurt Belediye Başkanı Gürbüz Çapan, emekli Albay Arif Doğan ve eski Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Osman Paksüt'ün eşi Ferda Paksüt'ün de aralarında bulunduğu 19'u tutuklu, 36'sı tutuksuz, hakkında yakalama kararı bulunan eski AKP milletvekili Turan Çömez ile birlikte, 56 sanık hakkında dava açıldı.
'İRTİCA İLE MÜCADELE EYLEM PLANI'
Ergenekon soruşturması kapsamında hazırlanan dördüncü iddianame ise "İrtica ile Mücadele Eylem Planı" iddialarına ilişkin oldu. Emekli Albay Dursun Çiçek tarafından hazırlandığı ve avukat Serdar Öztürk'ün Ankara'daki ofisinde bulunduğu iddia edilen "İrtica ile Mücadele Eylem Planı" belgesine ilişkin hazırlanan iddianamede 20 Ekim 2011 tarihinde kabul edildi. İddianamede, firari sanık olarak Yeditepe Üniversitesi Kurucusu Bedrettin Dalan, tutuklu sanıklar Dursun Çiçek, Serdar Öztürk, Ufuk Akkaya, Mehmet Deniz Yıldırım ile tutuksuz sanıklar İlhami Ümit Handan ve Özel Yılmaz yer aldı. Emekli Albay Dursun Çiçek belgedeki imzanın sahte olduğunu iddia ederken, avukatları da duruşma salonuna getirdikleri 'CNC' makinası ile sahte imza atılabileceğini öne sürdü. Duruşma salonunda birçok kişinin imzası bu makina marifetiyle atılarak Çiçek'e ait olduğu iddia edilen imzanın da sahte olduğu iddia edildi.
İNTERNET ANDICI DAVASI
Genelkurmay Başkanlığı Bilgi Destek Dairesi'nce işletilen internet siteleri ve İnternet Andıcı'na ilişkin YAŞ üyesi Orgeneral Nusret Taşdeler, emekli Orgeneral Hasan Iğsız, tümgeneraller Hıfzı Çubuklu ve Mustafa Bakıcı, emekli korgeneraller Mehmet Eröz ve İsmail Hakkı Pekin'in de aralarında bulunduğu 22 sanık hakkında da iddianame düzenlendi. İddianamenin kabulüne 29 Temmuz 2011'de karar veren İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, bu davayı "İrtica ile Mücadele Eylem Planı" davasıyla birleştirilmesine karar verdi.
İLKER BAŞBUĞ 6 OCAK 2012'DE TUTUKLANDI
İrtica ile Mücadele Eylem Planı Davası'nın 30 Aralık 2011 tarihinde görülen duruşmasında mahkeme heyeti, sanıkların savunmalarıyla ilgili beyanlarında ve belgelerde adı geçen eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ hakkında Beşiktaş'taki İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. Soruşturma kapsamında savcılık tarafından ifadesi alınan ve mahkemeye sevk edilen İlker Başbuğ 6 Ocak 2012 tarihinde tutuklandı.
VİDEOKONFERANSLA İFADELERİ ALINDI
Öte yandan sağlık sorunları nedeniyle tedavi gördükleri hastanede telekonferas yöntemiyle savunmaları alınan sanıklar ise şöyle: "Emekli Tuğgeneral Levent Ersöz, Prof. Dr. Mehmet Haberal ve Orgeneral Nusret Taşdeler."
Mahkeme, Birinci ErgenekonDavasını 27 Nisan 2012 tarihindeki 225. duruşmada kapatarak, İkinci Ergenekon Davası'yla birleştirdi. Ergenekon ana davasında toplanan 23 iddianameden bazıları ise şöyle: 1'inci, 2'nci ve 3'üncü Ergenekon iddianameleri, Danıştay saldırısı,Cumhuriyet Gazetesi'ne bomba atılması, Cumhuriyet Gazetesi'ne molotofkokteyli atılması, Hakan Saraylıoğlu Cinayeti, Vatansever Kuvvetler Güç Birliği Davası, Alparslan Arslan'a glock temin edilmesi, Alparslan Arslan'a Danıştay saldırısında kullandığı glock marka silahın temin edilmesine ilişkin dosya kapsamında tutuklanan Mahmut Güzel dosyası, Savcı Zekeriye Öz'e tehdit davası, Fener Rum Patriği Bartholomeos'a suikast iddiası, Sivas Ermeni cemaati lideri Minas Durmazgüler'e suikast planına ilişkin 2 ayrı iddianame, avukat Yusuf Erikel ve yayıncı Hayri Bildik'in aralarında bulunduğu 8 sanıklı dosya, İrticayla Mücadele Eylem Planı, İnternet Andıcı, İlker Başbuğ iddianamesi, Şile kazıları dosyası, Mehmet Perinçek'in aralarında bulunduğu İşçi Partililerin dosyası."
160'A YAKIN TANIK DİNLENDİ
Davada 31'i gizli tanık olmak üzere 160 tanığın beyanı alındı. Gizli tanık odasında beyanları alınan gizli tanıkların, görüntüsü ve sesi duruşma salonuna değiştirilerek yansıtıldı. Dava'da dinlenen gizli tanıkdan bazıları ise şöyle: Kurşun, Gurbet, Dilovası, Efe, Munzur, Emek, Boyabat, 9, Aydos, Poyraz, Hisar, Kıskaç ve Deniz."
ŞEMDİN SAKIK DA 'GİZLİ TANIK' OLARAK DİNLENDİ
Poyraz, Hisar, '9' ve Deniz gizli kalmak istemedi, kimliklerini açıkladı, sanıklarla yüzleşti. İsmini açıklayanlar arasında en çok etki uyandıran ise gizli tanık "Deniz" olarak ifade veren PKK'nın eski yöneticilerinden Şemdin Sakık oldu. "Samimiyetimi ortaya koymak için kimliğimi açıkladım" diyen Sakık'ın ifadesi sırasında Silivri'de mi yoksa hükümlü olarak kaldığı Diyarbakır Cezaevi'nde mi olup olmadığı konusu da dava avukatları tarafından tartışıldı. Tutuklu sanıklar, Şemdin Sakık'ın tanık olarak dinlenmesine duruşmada tepki gösterdi.
130'A YAKIN AÇIK TANIK DİNLENDİ
Davada dinlenen diğer tanıklar ise şöyle: "Eski milletvekili Recai Birgün, ortopedi uzmanı Mücahit Pehlivan, CHP Milletvekili Emrehan Halıcı, DSP Genel Başkanı Masum Türker, eski polis şefi Ahmet İhtiyaroğlu, Gazeteciler Can Dündar, Gazeteci Aslı Aydıntaşbaş, Gazeteci Celal Kazdağlı, Gazeteci Alper Görmüş, Gazeteci Fehmi Koru, eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral Hilmi Özkök, emekli Orgeneral Teoman Koman, organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı ve Kürşat Yılmaz, iş adamları Mehmet Emin Karamehmet ve Ali Avni Balkaner, AK Parti Milletvekili Şirin Ünal, "Balyoz Planı" davasında 18 yıl hapisle cezalandırılan emekli Orgeneral Ergin Saygun, eski MİT mensubu Mehmet Eymür, Sevil Atasoy, Emniyet Genel Müdürlüğü eski İstihbarat Dairesi Başkanı Bülent Orakoğlu, Abdullah Öcalan'ın eski avukatlarından İrfan Dündar."
FİRARİ SANIKLARIN SAVUNMALARI ALINAMADI
Haklarında yakalama kararı bulunan emekli Tümgeneral Mustafa Bakıcı, Saipir Debzledvize, Eski İstanbul Büyükşehir Belediye BaşkanıBedrettin Dalan ve eski milletvekili Turhan Çömez'in ise savunmaları alınamadı. Emekli Orgeneral Şener Eruygur'un sağlık sorunları nedeniyle ifadesi alınamazken, tutuksuz sanıklardan İlhan Selçuk ise yargılama aşamasında savunmasını yapamadan yaşamını yitirdi. Yine Ergenekon soruşturmalarının ilk dalgasında gözaltına alınıp tutuklanan İşadamı Kuddusi Okkır, ağır hastalığının son aşamasında tahliye edildi. Kuddisi Okkır 6 Temmuz 2008'de hayatını kaybetti, iddianamede adı yer almadı. Davanın tutuksuz sanıklarından Engin Aydın ve Murat Özkan'n da yargılama aşamasında savunmalarını yapamadan yaşamlarını kaybetti.
MÜTALAADA 64 SANIĞIN AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET HAPSİ İSTENDİ
Duruşma savcıları Mehmet Ali Pekgüzel, Nihat Taşkın ve Murat Dalkuş 18 Mart 2013 tarihinde hazırladıkları 2 bin 271 sayfalık esas hakkındaki mütalaayı mahkemeye sundu. 'Ergenekon terör örgütünün varlığının sabit olduğu anlaşılmıştır' ifadelerine yer verilen mütalaada, aralarında Eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ, Mehmet Haberal, Mustafa Balbay, Doğu Perinçek'in de bulunduğu 64 sanığın 'Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs' suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılması istendi. Mütalaada, diğer sanıklar hakkında "Ergenekon terör örgütüne üye olmak" suçundan 7.5 yıldan 15'er yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmaları talep edildi. Mütalaada, Eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Bedrettin Dalan, eski Milletvekili Turan Çömez, Emekli Tümgenerel Mustafa Bakıcı ve Saipir Deblebidze'nin de firari sanık olması nedeniyle dosyasının ayrılması istendi.
MÜTALAAYA KARŞI SAVUNMALAR 2,5 AYDA TAMAMLANDI
15 Nisan 2013 tarihinden itibaren esas hakkındaki mütalaaya ilişkin tutuklu ve tutuksuz sanıkların beyanlarının alınmasına başlandı. Mahkeme heyeti, örgüt yöneticiliği suçundan yargılananlara avukatıyla beraber 2 saat, haklarında örgüt üyeliği suçlaması bulunanlara da avukatlarıyla beraber mütalaaya ilişkin 1 saat savunma yapma süresi tanındı. Avukatlar da mahkemenin süre kısıtlamasına tepki göstererek, 15 Nisan 2013 tarihinde toplu olarak duruşmayı terk etti. Tutuklu ve tutuksuz sanıkların esas hakkındaki mütalaaya ilişkin savunmalarının alınması yaklaşık 2,5 ay sürdü. Savunmaların alınmasının tamamlanmasının ardından mahkeme heyeti, 21 Haziran 2013 Cuma günü duruşmada hazır olan 52 tutuklu sanığın son sözlerini alarak, yargılamaya son verdi. İlker Başbuğ'un avukatı İlkay Sezer, müvekkilinin son sözünün alınması için cezaevinden getirilmesini istedi. Mahkeme Başkanı Özese de Avukat Sezer'in sözlerini tutanaklara geçirdi. Son sözleri sorulan Haberal, "Zamanım katledildi, hayatım gasp edildi" derken, Mustafa Balbay ise, "Türkiye hukukta 63 yıl geri gitti" dedi.
Ergenekon Davası kapsamında 5 yıldır yapılan yargılama sürecinde birleştirilen dosyaların duruşmalarıyla birlikte bugüne kadar 600 duruşma yapıldı. Normal koşullarda ağır ceza mahkemelerinde bir sanık 4 ayda bir hakim karşısına çıkarken Ergenekon ana davasında sanıkları haftada 4 gün hakim karısına çıktı. Çarşamba günleri ise görüş günü olduğu için duruşma yapılmadı. Her hafta cuma günü yapılan duruşmalar ise sanıkların ve avukatların talepleri alındı. Aylarca gece yarılarına kadar görülen duruşmalarda, talep günlerinde ise taleplerin değerlendirilmesi de zaman aldığı için bazen sabah saatlerine kadar duruşmalar devam etti. Duruşma aralarında heyet salondan çekilince sanıklar duruşmaya gelen yakınlar ile hasret giderdi. Birbirlerinin doğum gününü, evlilik yıldönümü gibi özel günlerini kutladı. Basın mensuplarını da unutmayan sanıklar, yapmak istedikleri yazılı açıklamaları avukatlar aracılığı basın mensuplarına ulaştırdılar.
İLK GÜN İZDİHAM YAŞANDI, SONRA İLGİ AZALDI
Davanın başladığı ilk gün yaşanan izdihamın aksine ilerleyen günlerde ilgi giderek azaldı. Mesafenin uzak, gidiş gelişin pahalı olması sanık yakınlarına ayrılan bölümlerin boş kalmasına neden oldu. Uzun süren bazı ifade ve savunmalarda hem sanık hem de avukat sandalyeleri boş kaldı.
DAVAYA MÜDAHİL OLANLAR
Öte yandan Ergenekon Davası'na müdahillik talepleri kabul edilenler ise şöyle: "AK Parti, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, Cumhuriyet Gazetesi, Adli Tıp Uzmanı Prof. Şebnem Korur Fincancı , Alevi-Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Ali Balkız ve Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Sekreteri Av. Kazım Genç, Danıştay saldırısının mağdurları Eski Danıştay Başkanı Mustafa Birden, üye hakim Ayfer Özdemir, üye Hakim Ayla Gönenç ve tetkik hakimi Ahmet Çobanoğlu."
Ayrıca Mardin bağımsız milletvekili Ahmet Türk, Van Bağımsız Milletvekili Aysel Tuğluk ve BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ile Demokratik Toplum Partisi'nin (DTP) ve Özdemir Sabancı suikasti faili Mustafa Duyar'ın eşi Semra Polat Duyar'ın, müdahillik talepleri ise reddedildi.
SAVUNMALARA DA SUÇ DUYURUSU
Mahkeme, yargılama sürecinde savunma sınırlarını aşan sözler sarf ettikleri gerekçesiyle birçok sanık hakkında Silivri Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. Dava başladığı dönemde sadece suç duyurusunda bulunan mahkeme daha sonraki süreçte duruşmanın düzenini ve disiplinini bozdukları gerekçesiyle Mustafa Balbay, Tuncay Özkan, Bedirhan Şinal, Hikmet Çiçek, Mehmet Zekeriya Öztürk, Veli Küçük, Muzaffer Tekin, Semih Tufan Gülaltay, Oktay Yıldırım, Mehmet Demirtaş ve Özkan Kurt'unda aralarında bulunduğu bir çok tutuklu sanığı 16 celseye kadar men edilmesine karar verdi. Hatta mahkeme, Doğu Perinçek, Veli Küçük, Mehmet Demirtaş,Oktay Yıldırım, Serdar Öztürk ve Durmuş Ali Özoğlu'nun da aralarında bulunduğu bazı sanıkların esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmaları alınıncaya kadar duruşmalardan men edilmesine hükmetti.
Kaynak: Ajanslar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder